Challenges to Comprehension Implied by the Logo
of Laetus in Praesens
Laetus in Praesens Alternative view of segmented documents via Kairos

1973

De Principes van de Transnationale Actie

Een poging tot het uitwerken van enkele richtlijnen

-- / --


Gepubliceerd in: International Associations 25, March, pp. 138-144. rev ed. Ook in: De Nieuwe Open Samenleving: Eeen beschouwend Seminarie ovr de toekomstige rol van het net van internationale verenigingen (een seminarie in Milaan van de Unie der Internationale Verenigingen). Brussel, UIA, 1973, pp. 130-143. Ook in English, French, Espagnol, Italiano, Deutsch.

INLEIDING

De hierna volgende voorstellen werden, in hun oorspronkelijke vorm, uitgedeeld aan de deelnemers aan het Seminarie te Milaan, als poging om de diverse basisideeën weer te geven, waarvan enkele afkomstig zijn uit de werkdocumenten of van de standpunten van de deelnemers, zoals die in een andere context reeds naar voren gebracht waren. De bedoeling was het verschaffen van een vertrekbasis, van waaruit een eerste stel richtlijnen zou kunnen uitgewerkt worden over de " stijl"van de vrijwillige en niet-gouvernementele actie in de toekomst. In zijn huidige vorm werd de tekst geherstructureerd en verduidelijkt, om rekening te houden met de diverse commentaren. Bovendien werden aan elke paragraaf enkele actievoorstellen toegevoegd.

I. DE VERSCHILLENDE SOORTEN ORGANISATIES

1) Verschillende soorten organisaties kunnen worden gebruikt in verschillende culturen en verschillende politieke stelsels, om hetzelfde doel te verwezenlijken. Dergelijke organisaties kunnen, hetzij gouvernementeel of niet-gouvernementeel, hetzij met winstbejag of zonder winstbejag, hetzij permanent of ad hoc, enz... zijn. In bepaalde maatschappijen is het zelfs mogelijk dat zij vervangen worden door de gemeenschap van lezers van een tijdschrift, de luisteraars van een radioprogramma, demonstraties, " onzichtbare "colleges, rechtsgeldige akkoorden, voorlichtingssystemen of officiële opiniestromingen.

Actie :

2) Verschillende organisatievormen op nationaal niveau, geven aanleiding tot gelijkwaardige vormen op transnationaal niveau. Het is dan ook mogelijk dat transnationale organisaties uit verschillende culturen, omwille van hun structuur, onderling onverzoenbaar zijn, ook al vervullen zij t.o.v. hun eigen aangesloten verenigingen, gelijkwaardige functies.

Actie :

II. GEVOLGEN VAN HET GEBRUIK VAN HET WOORD TRANSNATIONAL

3) Dank zij een transnationale context is het niet langer nodig elke beschouwing betreffende een activiteit over de grenzen heen, in functie van de voor die grenzen verantwoordelijke regeringen te structureren. Er wordt minder de nadruk gelegd op de regering, als monolithisch of zelfs monopoliserend orgaan en meer op de diverse administratieve, centrale, regionale of stedelijke eenheden, die contacten over de grenzen heen kunnen onderhouden, los van een centrale controle of, tenminste, zonder die controle nodig te hebben. Bovendien wordt in deze complexe omgeving minder de nadruk gelegd op de conventionele categorieën (gouvernementele, bedrijven, zonder winstbejag, enz...), zodat men niet verplicht is voor alle soorten organisaties dergelijke artificiële categorieën te gaan toepassen. Wel wordt meer de nadruk gelegd op de interactiemogelijkheden tussen de organisaties - waarvan het gouvernementeel gedeelte al dan niet het belangrijkst kan zijn voor een bepaald probleem, gedurende een bepaalde periode.

Actie :

III. HET ORGANISATIENET

4) Geen enkele organisatie is volledig geïsoleerd van haar omgeving. Zij kan officiële relaties en samenwerkingsakkoorden met andere instellingen onderhouden. Geregeld wordt van gedachten gewisseld met enkele van die instellingen en er bestaan officieuze betrekkingen met andere. Al die verscheidene vormen van betrekkingen samen vormen één van de belangrijkste kenmerken van de organisatie van onze samenleving.

Actie :

5) Het interorganisatienet evolueert voortdurend om rekening te houden met nieuwe sociale eisen; zo is het nodig dat het stelsel van organisaties van een bepaald ogenblik als veel minder belangrijk wordt beschouwd, dan het potentieel voor de vorming van nieuwe configuraties, op basis van actieve organisatieen individu-elementen.

Actie:

6, Het organisatiesysteem kan worden gezien als een net van schakelaars, die de communicaties doorgeven langs complexe wegen door de hele samenleving en ze daarbij filtreren en moduleren op een niet te voorspellen manier, die verandert in de tijd, naarmate het net zich aan nieuwe situaties aanpast.

Actie :

7) De mate van rechtstreekse of onrechtstreekse verbondenheid en onderlinge afhankelijkheid der organisaties toont ons dat, wanneer twee organisatiesystemen gemeenschappelijke of aanvullende doelstellingen nastreven, het ene op korte termijn en tegen zijn eigen belangen in, optreedt, wanneer het aan het andere stelsel vraagt om hulp bij het verwezenlijken van zijn eigen doelstellingen, juist zoals wanneer het eerste stelsel geen rekening houdt met het tweede, dat dezelfde doelstellingen op een andere manier nastreeft. Beide systemen moeten veeleer proberen hun werking als onafhankelijk systeem te verbeteren en ervoor te zorgen dat hun optredens elkaar wederzijds op een efficiënte manier versterken.

Actie :

Het is nodig over informatiesystemen te beschikken, die de problemen en de onderlinge relaties hiervan duidelijk omschrijven, en daarbij aangeven welke organisaties bij elk probleem en de betrekkingen ervan betrokken zijn.

IV. REPRESENTATIVITEIT

8) De representativiteit van een organisatie is een complex probleem. Vele organisaties kunnen niet universeel zijn, in de geografische betekenis van het woord, omwille van constitutionele beperkingen, die hen, expliciet of impliciet, verplichten zich om regionale verzuchtingen te bekommeren: andere organisaties, ook al is hun bedoeling universeel, hebben geen identieke partners buiten een bepaald gebied, ofwel omwille van hun sterk gespecialiseerde en geografisch beperkte doelstellingen, ofwel omdat de statuten van het potentieel lid op nationaal niveau, onverzoenbaar zijn met de transnationale instelling.

Actie:

V. BEOORDELING

9) De karakteristieken en het optreden van een organisatie zouden zowel door de waarde en de mate van wisselwerking met andere organisaties moeten beoordeeld worden, als door een kwantitatieve beoordeling van haar betekenis of haar programma's.

Actie :

10) De verbetering van het organisatienet gebeurt door de nadruk te leggen op het net als geheel en niet door zich uitsluitend te concentreren op de functie van één enkele instelling in het kader van het net.

11) Ondanks de kwantitatieve conclusies, zou de beoordeling van de organisaties de betekenis van een organisatie als kernpunt van een belangengemeenschap, als knooppunt (waarschijnlijk direct) moeten erkennen, voor het net waarin de organisatie is opgenomen, als socialiserende kracht voor diegenen, die lid zijn, en, op die manier, als motor voor de sociale vooruitgang.

VI. COORDINATIE EN MOBILISATIE

12) Er bestaan natuurlijke grenzen voor de mogelijkheden tot coördinatie van de niet-gouvernementele actie, met behulp van de nu bestaande methodes; vergaderingen, waarin teveel organisaties vertegenwoordigd zijn, kunnen slechts met veel moeite tot conclusies in verband met hun optreden komen, omdat, wanneer het aantal organisaties rond de tien ligt, een efficiënte dialoog steeds moeilijker wordt, terwijl zonder een dergelijke dialoog, een gepaste consensus niet kan worden bereikt.

Actie :

13) De transnationale organisaties worstelen met een tweevoudig probleem: de coördinatie tussen de geografische gebieden; de functionele coördinatie tussen de verschillende richtingen of actievormen. Deze problemen kunnen gedeeltelijk vermeden worden door een regionalisatie of een specialisatie, maar het fundamentele probleem van de betrekkingen tussen de verschillende belangensferen blijft bestaan en moet worden opgelost om de multidisciplinaire wereldproblemen op de juiste manier aan te pakken.

Actie :

14; De complexiteit van de wisselwerking in de niet-gouvernementele sector kan worden beschouwd als een veilige verzekering tegen het verborgen manipuleren van het sociaal gebeuren door elite-groepen - op voorwaarde dat de niet-gouvernementele organisaties voldoende vrijheid van handelen hebben, om deze verantwoordelijkheid te kunnen dragen.

Actie :

15) De versnippering van de niet-gouvernementele sector is gedeeltelijk een weerspiegeling van de nood aan voldoende kadermogelijkheden, waarlangs de actieve individuen op een bevredigende manier kunnen deel hebben aan het sociaal gebeuren, met een gevoel van vrijheid van handelen en de wenselijkheid van een actieve persoonlijke medewerking.

Actie :

16) Het organisatienet maakt elke gewenste decentralisering mogelijk, om tegemoet te komen aan de behoefte aan autonome en van het individueel initiatief uitgaande organisationele ontwikkeling; het maakt ook een zeer snelle centralisatie mogelijk, een kanaliseren van de mogelijkheden, wanneer een complex probleem (of een natuurramp) ontstaat, waarvoor een speciale vorm van organisatie nodig is. De centralisatie onder die omstandigheden bindt alleen de bij het probleem in kwestie betrokken organisaties en uitsluitend voor de periode waarin dit probleem bestaat.

Actie:

17) Het organisatienet wordt niet " gecoördineerd "noch " gedirigeerd " door een instelling of een groep van organisaties: de organisaties wijzigen en hervormen het programma voortdurend, in functie van de onderlinge wisselwerking of om te beantwoorden aan het optreden van andere organen in het net. Dit is een " zelfcoördinatie "-proces, waarvan het slagen rechtstreeks afhankelijk is van het informatiesysteem, waarop het wordt opgebouwd; het net " dirigeert zichzelf "en past zich aan.

Actie :

18) Een geslaagde poging van de kant van één bepaalde organisatie om een hele groep andere organisaties over te halen tot het steunen van haar eigen programma's, zonder vragen te stellen of kritiek uit te brengen, moet beschouwd worden als een vermindering van de algemene capaciteit van het organisatienet, t.o.v. onverwachte problemen.

Actie :

19) De inspanningen van een organisatie om andere verenigingen te coördineren of hen in een positie van afhankelijkheid te maneuvreren, wat betreft hun middelen, informatie, of een erkenning die ze nodig hebben, moeten zeer zorgvuldig onderzocht worden (op sporen van structurele geweldpleging), omdat die meestal voortvloeien uit een elitair of imperialistisch denkpatroon.

Actie :

VII. BETREKKINGEN MET DE GOUVERNEMENTELE INSTANTIES

20) Het niet-gouvernementeel systeem is vaak bijzonder goed uitgerust voor een snelle aanpassing aan nieuwe crisissituaties, of om programma's op lange termijn op het getouw te zetten of in stand te houden; dit is een aanvulling op de inspanningen en de reactietijd in de tussenliggende periode (in de vorm van de wetgevende periode).

Actie:

21) De hoofdbekommernis van de regeringsinstanties in hun relaties met de niet-gouvernementele actie moet betrekking hebben op de manier en de mate waarin het bevoegdheidsgebied van de niet-gouvernementele sector kan afgebakend worden, zonder het initiatief, het belang of het engagement van de organisatie in kwestie te schaden.

Actie:

22) Om te komen tot een ruimere toepassing van de bestaande middelen op de opgespoorde sociale problemen en om de sociale structuur verder uit te bouwen, moeten de regeringsinstellingen het optreden vergemakkelijken van alle niet-gouvernementele organisaties, door de verbintenis hen te helpen bij het oplossen van de problemen in kwestie, i.p.v. te vragen dat deze niet-gouvernementele organisaties hun eigen middelen ter beschikking van de regeringsdiensten zouden stellen.

Actie:

VIII. DE BETREKKINGEN MET DE ECONOMISCHE EN MULTINATIONALE BEDRIJVEN

23) De niet-gouvernementele organisaties spelen een belangrijke rol als waakhond, t.o.v. de mogelijke rechtstreekse of onrechtstreekse schadelijke gevolgen van het optreden der economische bedrijven.

Actie :

24) De niet-gouvernementele organisaties kunnen op een nuttige manier, in welbepaalde rollen, samenwerken met de multinationale bedrijven, wanneer deze bedrijven dit wensen, naar aanleiding van sociale en milieuproblemen en met het oog op de sociale gevolgen van hun eigen activiteiten.

Actie :

IX. PROBLEMEN

25) Het organisatienet, de wegenkaart dus van onze samenleving, kan worden beschouwd als een doorzichtig blad waardoor het mogelijk is de daaronder liggende bladzijden te zien, waarop de realiteit van de op te lossen sociale problemen wordt weergegeven. Nochtans liggen beide bladen niet nauwkeurig op elkaar, er is steeds een gebrek aan synchronisatie tussen de programma's van de organisaties en de realiteit van de problemen die men wil oplossen. Om deze moeilijkheid op te ruimen, is het noodzakelijk te vertrouwen op de talenten van de organisatie-elementen in de netten, om in een minimum van tijd beter uitgeruste groeperingen te vormen, om de nieuw opgedoken problemen het hoofd te bieden. De rol en de functies van de organisaties in het net worden uitzonderlijk belangrijk.

Actie :

X. WAARDEN

26) Vele niet-gouvernementele organisaties zijn zeer belangrijk voor de samenleving, hetzij als voedingsbodem voor nieuwe, meer aan de nieuwe maatschappijomstandigheden aangepaste waarden, hetzij door de inspanningen tot behoud van de oude waarden; de niet-gouvernementele sector kan beschouwd worden als een bron van nieuwe waarden en een middel tot behoud van bestaande waarden.

Actie :

XI. SOCIALE ONTWIKKELING

27) De vereenvoudiging en de stimulans van de generatie organisaties op communautair en provinciaal niveau leiden rechtstreeks tot een massa sociale activiteiten op nationaal en transnationaal niveau.

Actie :

28) De ontwikkeling van de activiteit van elke organisatie heeft meestal bijkomende gevolgen die schadelijk zijn voor haar natuurlijke of sociale omgeving. Deze gevolgen kunnen dan weer het actieterrein vormen voor nieuwe, daartoe opgerichte organisaties. Dit proces is een belangrijk aspect van de sociale ontwikkeling.

Actie :

29) De samenleving, als net van organisaties in wording, vormt een leeren scholingsomgeving, waarin het voortdurend ontstaan van nieuwe, belangrijke of minder belangrijke problemen kan worden beschouwd als een belangrijk mogelijk werkterrein, waarin de organisaties een waardevolle actie kunnen voeren, door zich te organiseren, met het oog op de oplossing van de aldus ontstane problemen.

Actie :

30) Er bestaat een nauw verband tussen het net van door een samenleving erkende problemen, het door die samenleving uitgewerkte waardenen ideeënsysteem en het organisatienet, dat als bemiddelaar dient. Een integratie of versnippering in één van die sectoren, in de loop van zijn activiteit, kan uitbreiding nemen in andere sectoren. Dit kan eveneens goede of slechte gevolgen hebben voor de menselijke wezens van die samenleving.

Actie :

XII. OPPORTUNITEIT VAN DE PARTICIPATIE

31) De graad van organisatie van een samenleving is een maatstaf voor haar graad van sociale ontwikkeling. Het aantal en de gamma van organisaties of ambtenaren per inwoner, is een maatstaf voor de graad van participatie of het socialerend vermogen van die samenleving. Dergelijke gegevens zouden voor het ontwikkelingsbeleid even belangrijk moeten zijn als de gegevens met betrekking tot de economische elementen.

Actie :

32) Het systeem van transnationale verenigingen is de enige niet-subversieve weg die open staat voor de door de gouvernementele, militaire, economische, academische en godsdienstige bureaucratie ontgoochelde jeugd, die door deze bureaucratie totaal vervreemdt van de maatschappij.

Actie:

33) De NGO bieden de mogelijkheden voor het kanaliseren en het centraliseren van de activiteiten der geëngageerde individuen, om een maximum aan contact voor de behandeling van het probleem in kwestie mogelijk te maken.

Actie:

XIII. COMMUNICATIES EN FACILITEITEN

34) Het ter beschikking stellen van kantoorruimten en vergaderzalen tegen verlaagde huurprijzen of andere systemen van administratieve diensten, die in één enkel centrum in de belangrijkste steden gezamenlijk worden gedeeld, bewerkt een vruchtbaar en officieus contact tussen een massa organisaties, die mogelijk verwante bekommernissen hebben. De doeltreffendheid wordt hierdoor verhoogd, er ontstaan mogelijkheden tot arbeidscontacten naargelang dit nodig is, er wordt een " kritische massa "gevormd, die nodig is voor een wederzijdse aansporing, het ontwerpen en uitwerken van nieuwe programma's wordt vergemakkelijkt en er ontstaat een basis voor nieuwe organisaties, die in die groeiperiode van de programma's worden opgericht.

Actie :

35) Door de organisaties de beschikking te geven over gesubsidieerde communicatiemiddelen (telefoon, telex, data-line), in de centra van diverse landen, kunnen deze organisaties zich efficiënter regionaliseren, hun programma's beter koppelen aan die van andere organisaties, efficiënter en sneller reageren op dringende gevallen en de wisselwerkingscapaciteit met hun tegenpool op nationaal niveau verhogen.

Actie :

XIV. DE VERANTWOORDELIJKHEDEN EN RECHTEN

36) Het overtreden en niet kennen van de rechten en de betekenis van bepaalde mensengroepen hebben onverantwoorde daden tot gevolg gehad, die: de essentiële sociale structuren en processen en de daaraan verbonden culturen hebben vernietigd; de volwaardige participatie hebben verhinderd, van alle bij de oplossing van de sociale problemen en het compenseren van de tekortkomingen in de werking van elke organisatie betrokken groepen; een ondoordringbare jungle van organisaties zonder onderlinge wisselwerking in het leven geroepen hebben.

Actie :

37) Het uitwerken van een juridisch statuut voor de internationale niet-gouvernementele organisaties zou hun activiteiten aanzienlijk vergemakkelijken en hun doeltreffendheid verhogen. Bij een dergelijke erkenning moet nochtans vermeden worden dat artificiële beperkingen zouden opgelegd worden, die druk zouden uitoefenen op het organisatienet, om te vermijden dat een bevoorrechte categorie van permanente en geïsoleerde entiteiten zou ontstaan, die het uitsluiten van organisaties met een sociale betekenis zou maskeren.

Actie :

38) De organisaties, als acteurs in het sociaal gebeuren, dragen verantwoordelijkheid t.o.v. de individuen, de andere verenigingen en de hele maatschappij, volgens de betekenis van de Universele Verklaring van de Mensenrechten; de belangrijkste verantwoordelijkheid is dat zij alle nodige inspanningen moeten doen om de aandacht te vestigen op de mogelijke problemen die deze organisaties zouden ontdekken.

Actie:

39) Het programma van een organisatie heeft, gewild of niet, gevolgen voor een grotere omgeving dan de organisatie als haar eigen werkterrein beschouwt; de organisaties die verantwoordelijk willen handelen t.o.v. hun sociale omgeving, moeten in staat zijn de antwoorden op te vangen en te beoordelen van diegenen, die deze gevolgen waarnemen, maar die meestal blijven zwijgen en van diegenen, die deze gevolgen ondergaan, maar zonder dit te beseffen.

Actie :

40) De organisaties moeten van bepaalde rechten kunnen genieten, om hen, bij de uitoefening van hun verantwoordelijkheden, te beschermen. Deze rechten kunnen o.m. omvatten: het recht ingelicht te worden over alle problemen betreffende hun bijzondere bevoegdheid; het recht om vrij in andere landen op te treden; het recht tot onderhandelen en vertegenwoordigd zijn in regeringsvergaderingen, over onderwerpen, die onder hun bijzondere bevoegdheid vallen; het recht tot participatie in de uitwerking van programma's voor het bestrijden van sociale problemen op hun bijzonder werkterrein; het recht voor de leden-organisaties om volwaardig deel te nemen aan de internationale programma's; het recht op onschendbaarheid van hun kantoren, hun briefwisseling en hun telefoongesprekken; het recht op bescherming van roerende en onroerende goederen tegen maatregelen van de overheid; het recht op toegang tot de massacommunicatiemedia; het recht op bescherming tegen elke discriminatie inzake ledenwerving en activiteit; het recht op toegang tot verzoeningsen vrijwillige arbitrageprocedures; eventueel het recht voor hun leden om te genieten van een continu onderwijs en opleiding.

Actie :

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.

For further updates on this site, subscribe here